دستگاه تولید مثل در مرغ‌های تخم‌گذار شامل چندین بخش اصلی است که به طور هماهنگ برای تولید تخم‌مرغ کار می‌کنند. این دستگاه عمدتاً شامل تخمدان و اویدوکت (لوله تخم) است. در اینجا به بررسی هر یک از این بخش‌ها می‌پردازیم:

1. تخمدان:

   • مرغ‌ها تنها یک تخمدان فعال دارند که در سمت چپ بدن قرار دارد. تخمدان شامل تعداد زیادی فولیکول است که هر یک حاوی یک تخمک (یا زرده) در حال رشد است.
   • تخمدان مسئول تولید و آزادسازی تخمک‌ها است که اولین مرحله در تشکیل تخم‌مرغ است.

2. اویدوکت:

   • اویدوکت یک لوله بلند و پیچ‌خورده است که به پنج بخش تقسیم می‌شود: اینفاندیبولوم، ماگنوم، ایستموس، رحم (یا پوسته‌ساز)، و واژن.

   • اینفاندیبولوم:

     • اولین بخش اویدوکت که تخمک آزاد شده از تخمدان را دریافت می‌کند. در اینجا لقاح می‌تواند رخ دهد اگر اسپرم وجود داشته باشد.

   • ماگنوم:

     • در این بخش، سفیده تخم‌مرغ (آلبومین) به دور زرده تشکیل می‌شود. این فرآیند چند ساعت طول می‌کشد.

   • ایستموس:

     • در این بخش، غشاهای داخلی و خارجی تخم‌مرغ تشکیل می‌شوند.

   • رحم (پوسته‌ساز):

     • در این بخش، پوسته آهکی تخم‌مرغ شکل می‌گیرد. این فرآیند حدود 20 ساعت طول می‌کشد و بخش عمده زمان تشکیل تخم‌مرغ را شامل می‌شود.

   • واژن:

     • آخرین بخش اویدوکت که تخم‌مرغ کامل شده از آن عبور می‌کند تا از بدن مرغ خارج شود.

این دستگاه به طور منظم و در یک چرخه روزانه کار می‌کند تا تخم‌مرغ تولید کند. مدیریت صحیح تغذیه و شرایط محیطی به بهبود کارایی و سلامت دستگاه تولید مثل در مرغ‌های تخم‌گذار کمک می‌کند.